TAALVERWERVING Nederlands bij laaggeletterden en nieuwkomers

 Een essentieel onderdeel van het inburgeringsprogramma in Vlaanderen en Nederland.

Zowat 15% van de bevolking in Nederland en Vlaanderen ervaart: ….

-       Kloof tussen hoog- en laagopgeleiden

-       Uitgesloten van sociale deelname aan de mij

-       Wie problemen heeft met lezen en schrijven,

  • problemen met werk en werkloosheid
  • Ø problemen met zijn/haar sociale omgeving, vaak uitsluiting
  • Ø gezondheidsproblemen
  • Ø kost aan de maatschappij

Dus: investeren in laaggeletterdheid en in wie de taal niet kent,  is een must en vraagt om samenwerking tussen de werelden van onderwijs, welzijn en arbeid.

De derde opdracht

  • Hogescholen en universiteiten: naast onderwijs en onderzoek ook maatschappelijk engagement vereist!
  • het PURE research project: In opvolging van een OESO-project werd in 14 regio’s via benchmarking onderzocht op welke wijze de instellingen voor hoger onderwijs hun derde missie,  “service to society” of  maatschappelijke dienstverlening tot stand brengen. PURE staat voor “PASCAL Regional Engagement” – ‘Pascal’ is een onderzoekscel bij Universiteit van Glasgow (GB).
  • Concreet ging het om een onderzoek naar het maatschappelijk engagement van de Hoger Onderwijsinstellingen in de regio Vlaanderen, via de verzameling van good practices en een internationale vergelijking.

Inburgeringsprogramma in België

Een inburgeringsprogramma voor nieuwkomers bestaat uit:

     • een cursus Nederlands,

     • een cursus over leven in België. Je leert over werken, wonen, onderwijs, je rechten en plichten. Je kunt de cursus volgen in je eigen taal of in een andere taal die je begrijpt.

     • begeleiding bij het zoeken naar werk of een opleiding,

     • informatie over sport, cultuur en vrije tijd.

 Er wordt rekening gehouden met je werk- en gezinssituatie.

 Het inburgeringsprogramma is gratis.

Vlaams agentschap integratie en inburgering:

Het inburgeringsprogramma in Vlaanderen

  • Het Agentschap Integratie en Inburgering is een overheidsagentschap dat wil ijveren voor een samenleving waarin iedereen, ongeacht herkomst of achtergrond, gelijke kansen krijgt.
  • De uitdagingen zijn groot. De toenemende diversiteit in elke gemeente, op de werkvloer, in de scholen en er is de groeiende talendiversiteit.
  • Hoe ga je als lokaal bestuur, organisatie, school, parochie of gemeente hiermee om? Hoe zorg je ervoor dat een nieuwkomer of vluchteling zijn talenten optimaal kan ontplooien en inzetten in Vlaanderen of Brussel?
  • Het agentschap wil een Vlaams inburgeringsbeleid dat zorgt voor een kwaliteitsvol aanbod, op maat en vertrekkend vanuit de praktijk.
  • Er zijn hiertoe contactpunten opgericht in elke regio 

Integratie:

-       Een vaag begrip….

-       Integreren … om een verblijfsvergunning….

-       Integreren om iets te betekenen en actief deel uit te maken van de nieuwe samenleving.

-       via een integratiecursus?

De taal als eerste sleutel:

  • Ø Communicatie …verstaan…begrijpen,
  • Ø Toegang tot cultuur,
  • Ø Jezelf zijn in interactie tot en met anderen,
  • Ø Observeren, absorberen,
  • Ø Echte wisselwerking door talige communicatie…en wederzijds begrip.

De acht “Huizen van het Nederlands”

Geven informatie over Nederlands leren,

-       Geven zelf geen les maar meten met tests welke cursus/traject meest geschikt is,

-       Rekening houdend met niveau, leersnelheid, gewenste lesplaats en –frequentie en reden om de taal te leren.

Huis v/h NL in Brussel: www.huisnederlandbrussel.be

-       Doorverwijzen naar NT2.

-       In het meertalige Brussel ook specifiek taalpromotie en taalbeleid + kwaliteit van het aanbod NL,

-       i.s.m. bedrijven, diensten, hogescholen, taalbeleidscontracten voor personeel.

-       Een team “taalleren” helpt met kwaliteitsondersteuning.

Waar kan je basis-Nederlands leren in Vlaanderen?

Onthaalonderwijs (OKAN)

  • Je bent jonger dan 18, nieuw in Vlaanderen en je spreekt geen Nederlands.
  • Wat?
  • Je leert Nederlands in een Vlaamse basisschool of in het secundair onderwijs.
  • Je krijgt gepaste begeleiding om verder te studeren.

Er zijn 93 vestigingsplaatsen S.O. met een onthaaljaar voor anderstalige nieuwkomers.

Centra voor Basiseducatie (CBE)

  • Je bent 18 of ouder,  je kan nog niet goed lezen of schrijven in het Latijns schrift en/of je hebt moeite met leren.
  • Wat?
  • Je leert Nederlands in kleine groep en op jouw tempo.
  • Je volgt overdag of ’s avonds les.

Onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers/ kinderen (OKAN)

In het basisonderwijs:

-       1 of 2 onthaaljaren

-       Organisatie ervan autonoom te beslissen door de inrichtende macht: aparte klas of opnemen in bestaande klas?

-       Extra middelen zijn voorzien

-       Omkadering OK

In het secundair onderwijs:

-       Zie: Lijst met scholen die onthaalonderwijs aanbieden.

-       Anderstalige leerlingen krijgen één jaar Nederlandse taallessen, nadien begeleiding in het vervolgonderwijs.

-       Voorwaarden om toegelaten te worden.

Waar kan je actief Nederlands leren?

In de Centra voor volwassenenonderwijs (CVO)

Je bent 15 jaar en je volgde al twee jaar

  •  secundair onderwijs of je bent 16 of ouder. Je start met een cursus op beginnersniveau. Als je al Nederlands spreekt en schrijft, begint de cursus op een hoger niveau.
  • Wat?
  • Je leert Nederlands in groep. Je volgt een cursus die past bij jouw leertempo.
  • Je volgt overdag of ’s avonds les.

In de Universitaire Talencentra en bij VDAB, Actiris en Syntra

Universitair Talencentrum (UTC)

  • Je bent 18 jaar of ouder, hebt minimum een diploma secundair onderwijs en voldoende ervaring met het studeren van een West-Europese taal.
  • Wat? Je leert er Nederlands in groep en op een hoog tempo.
  • Een deel van de opleiding bestaat uit zelfstudie.

VDAB (Vlaanderen), Actiris (Brussel) en Syntra

  • Deze instanties geven eerder specifieke opleidingen in combinatie met Nederlands leren. Of ze ondersteunen een opleiding die je elders volgt. Er zijn specifieke voorwaarden aan verbonden.

Aantal inburgeringscontracten in 2015 en 2016 in Vlaanderen: 44.763

Naar alfabetisering

  • In 2015 ondertekenden 19.391 personen een Inburgeringscontract
  • In 2016  waren het er 25.372.
  • Daarvan was in 2015 8% niet / zwak gealfabetiseerd,
  • In 2016 was dat gestegen tot 14%
  • Over beide jaren: 86% is gealfabetiseerd.

Naar leeradvies

  • In 2015 kreeg 21% het advies om een cursus NT2 te volgen in een CBE
  • In 2016 was het aandeel van wie het advies kreeg een NT2-cursus te volgen in een CBE gestegen tot 26%
  • Volgens het advies is 16% van de in totaal 44.763 IC-ers snellerend: zij zijn voor NT2 naar een verkort CVO of UTC verwezen.

De Agentschappen Integratie en Inburgering

Atlas, integratie & inburgering Antwerpen biedt informatie en ondersteuning aan anderstalige nieuwkomers en organisaties uit de stad Antwerpen.

 In-Gent voert deze opdracht uit voor de stad Gent.

Het Agentschap Integratie en Inburgering  voert deze opdracht uit voor de provincie Antwerpen, de rest van Vlaanderen en voor Brussel.

De achtergrond van Atlas

  • Atlas, integratie & inburgering Antwerpen is een extern verzelfstandigd agentschap (EVA) in de vorm van een vzw. Atlas voert namens Stad Antwerpen het Vlaamse inburgerings- en integratiebeleid uit.  De Vlaamse overheid legde de grote lijnen vast in het decreet. Stad Antwerpen legt hierbij stedelijke accenten. 
  • De raad van bestuur van Atlas is een weerspiegeling van de gemeenteraad, aangevuld met externe inhoudelijke experten. De voorzitter is de Antwerpse schepen van inburgering, Fons Duchateau. Atlas krijgt subsidies van de Stad, van Vlaanderen en van Europa. 

Getuigenissen over de inburgeringscursussen

Velen hebben het over de eindeloze asielprocedure….. maandenlang wachten in het asielcentrum, als in een gevangenis  (cfr: Majd Khalifeh, Herboren)

  • Na drie maanden uitgenodigd voor een tweede gesprek … het leger van Assad geeft vaak de doorslag;
  • Velen zijn hooggeschoold en willen een job en zich inburgeren;
  • “De onzichtbare wachtrij”….  langer dan een jaar wachten op de lessen inburgering….
  • De eerste lessen Nederlands in een CVO ergens in Vlaanderen:

“De leerkracht sprak ons de hele tijd aan met de intonatie van een kleuterjuf.”

  De meesten onder ons spraken vrij goed Engels, waarom dan niet meteen    gezegd: een boom = a tree? Natuurlijk kan niet iedereen op dezelfde manier worden behandeld, een minimum aan differentiatie zou toch wel wonderen doen. We worden allemaal over dezelfde kam geschoren. Als analfabeten! “Choquerend vond ik dat! Zelfs als je niet kunt lezen of schrijven, je bent toch een volwassen mens en geen kleuter?”

“Hier spreken wij Nederlands”: zo klonk de boodschap aan de schoolpoort….

  •  je moedertaal spreken met andere Syrische kinderen is toch geen onaanvaardbaar gedrag?
  • Tweetaligheid is niets om zich over te schamen?
  • Rem de kinderen niet af om te durven spreken.
  • Scholen moeten meer open staan voor diversiteit en dus voor de andere talen.
  • Hoe kan je als school de banden met de allochtone ouders beter aanhalen? Ontwikkel een app om de ouders samen met hun kinderen aan de nieuwe taal te leren wennen.
  • Velen voelen de integratiepolitiek aan als iets wat erop is gericht om je de Vlaamse/Belgische cultuur helemaal eigen te maken, zodat je eigen afkomst en cultuur naar de achtergrond wordt geduwd…

In een Vlaamse CVO en een jeugdbeweging

  • Werken aan menselijk kapitaal via taalkennis en sociale vaardigheden
  • Met de fiets reed ik van het asielcentrum naar Lier voor de avondles in het CVO, maar nadien was er geen sneetje brood meer te krijgen… de moeite die ik deed om Nederlands te leren kon op geen enkele empathie rekenen bij het personeel van het asielcentrum
  • Om het NL sneller onder de knie te krijgen moest ik op zoek naar een andere manier om onder Vlaamse mensen te komen, liefst leeftijdsgenoten
  • Dus naar de jeugddienst, eindelijk iemand die me rustig en geduldig te woord staat…   fascinerend dat iemand van het asielcentrum zich interesseert voor de chiro!
  • Bij die jeugdbeweging heb ik NL geleerd via de shocktherapie van het taalbad.
  • met veel geduld gesprekken  beluisteren, lichaamstaal en gelaatsuitdrukkingen observeren, klanken, woorden, zinnen  herkennen…
  • Ik heb in Syrië de middelbare school doorlopen maar heb daarvan geen bewijs, dus naar het tweedekansonderwijs om het diploma S.O. te behalen….
  • En dan naar een Vlaamse universiteit…..

Hoe NEDERLAND aan INBURGERING werkt

Via Vluchtelingenwerk Nederland:

Begeleiding bij integratie

  • Vluchtelingen willen graag zo snel mogelijk zelfstandig worden en een veilige toekomst opbouwen in Nederland. Wij zetten ons in om vluchtelingen te helpen met het vinden van een plek in onze maatschappij. Zo bieden onze vrijwillige maatschappelijke begeleiders vluchtelingen persoonlijke hulp.

Begeleiding bij taal en inburgering

  • Alles begint met taal. Je netwerk uitbreiden, een studie volgen of een baan vinden: het kan pas wanneer je de taal spreekt én begrijpt. Vrijwilligers van VluchtelingenWerk door het hele land zetten zich in om vluchtelingen op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met de Nederlandse taal. Daarnaast is VluchtelingenWerk betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van diverse taal-gerelateerde projecten.

Met onderwijs over vluchten en vluchtelingen in de klas

  • De lespakketten van VluchtelingenWerk bieden een goede mogelijkheid om het onderwerp vluchtelingen te behandelen in de klas. Afgestemd op het juiste niveau verdiepen leerlingen zich in waarom mensen vluchten, wat precies een vluchteling is en hoe Nederland omgaat met vluchtelingen.
  • Deze lesprogramma’s bieden gevarieerde werkvormen en aanknopingspunten voor discussie. Na afloop hebben de leerlingen zelf een mening gevormd over dit zeer actuele onderwerp. Het lesmateriaal is kosteloos beschikbaar.

LOWAN: Ondersteuning Onderwijs aan Nieuwkomers in Nederland:

Vier onderwerpen:

  • Instroom
    Bij nieuwe leerlingen wil je graag veel weten. Wie is deze leerling? Wat kan deze leerling al? Hoe registreer ik de leerling? En hoe communiceer ik met de leerling en zijn/haar ouders?
  • Leerlijnen
    Hoe stellen we het leerprogramma van de leerling vast? Welke groei kunnen we verwachten? Hoe noteren we de groei?
  • Vakgebieden
    Welke leerstof bied je leerlingen aan? Hoe peil je de beginsituatie? Welke vakgebieden hanteer je?
  • Uitstroom
    De leerling vertrekt. Soms onverwachts, soms gepland. Waarom is een onderwijskundig rapport noodzakelijk en wat is een goed voorbeeld? Hoe regel je een warme overdracht?

En meertaligheid

  • Vele leerlingen in onze klassen spreken een andere thuistaal dan het Nederlands. We horen al lang dat je deze taal moet inzetten in je klas. Maar hoe kan je dat nu doen? En belemmert  dit niet het leren van de Nederlandse taal?
  • In het boek ‘Meertaligheid en onderwijs‘ worden naast onderzoeksresultaten ook best practices, ervaringen en visies hierover gedeeld  Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat het gebruik van de thuistaal in de klas het Nederlands juist kan stimuleren. Naast  het boek verscheen  recent ook een filmpje
  • Klassen worden steeds meertaliger. Dat lijkt een probleem, maar is het niet. Dit filmpje geeft praktische oplossingen en als leerkracht kun je gelijk aan de slag.
    De kennisclip is een co-productie van de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam en de Rutu Foundation.
  • Zie: https://youtu.be/fTHM4bCNMvU en ook:

            https://www.lowan.nl/professionalisering

  • Goede leerkrachten zijn nodig in het nieuwkomersonderwijs. Scholing, cursussen, netwerkbijeenkomsten en studiedagen kunnen leerkrachten daarbij sterk ondersteunen.

 En asielzoekers

  • Niet zomaar alleen mensen die wachten op papieren…
  • Het zijn mensen die noodgedwongen uit hun eigen wereld zijn gerukt en vaak gebukt gaan onder stress en verdriet.
  • Velen hebben have en goed achtergelaten en missen hun gezin en familie
  • De kwaliteit van de inburgeringscursussen en van het aanleren van onze taal zal erop vooruitgaan als we deze achtergrond er mee een plaats in geven.

Inburgeren in Nederland -Regel het met DUO =Dienst Uitvoering Onderwijs

  • Inburgeren: hoe moet dat?
  • Om in te burgeren moet je Nederlands leren. En je moet leren hoe Nederlanders wonen en werken. Dat moet van de regering, dat staat in de wet Inburgering. Als je genoeg hebt geleerd, dan neem je deel aan het inburgeringsexamen.
  • Raadpleeg deze website als je na 1 januari 2013 inburgeringsplichtig bent geworden. Of als je  je wil naturaliseren cfr.www.DUO.nl
    Was je al vóór 1 januari 2013 inburgeringsplichtig? Dan moet je naar een andere site.
  • Je krijgt 3 jaar de tijd om in te burgeren. Dit heet de inburgeringstermijn. Binnen deze termijn moet je het inburgeringsexamen halen. U krijgt van DUO een brief waarin staat wanneer de inburgeringstermijn begint.

Zoek in: Blik op Werk op www.ikwilinburgeren.nl/ als je een school wil kiezen. Daar staat een lijst met goede scholen. Kies een school uit de lijst, dat heeft voordelen:

Examen doen bij DUO in Nederland

Op het inburgeringsexamen bekijkt DUO of u genoeg weet over Nederland. En of uw Nederlands goed genoeg is. Als u slaagt, krijgt u het inburgeringsdiploma.
U kunt de examens het beste oefenen in Google Chrome of in Firefox. Het examen Spreken (Spreekvaardigheid) kunt u alleen oefenen in Firefox.

schrijfvaardigheid, je spreekvaardigheid, luistervaardigheid en leesvaardigheid  en verder je kennis van de Nederlandse maatschappij, je oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt  en er volgt een eindgesprek

Het examen bestaat uit: het testen van je

  • De participatieverklaring tenslotte haalt je bij de gemeente. Je leert wat in Nederland belangrijk is: vrijheid, gelijk zijn aan andere mensen, elkaar helpen en de democratie. Je hoort van de gemeente wat je moet doen.  

Te raadplegen websites:

Deel deze pagina